Ένας πανέμορφος ορεινός οικισμός που είναι κτισμένος στο Β.Α.τμήμα του Τελεθρίου σε υψόμετρο 520  μέτρων. Απέχει 21  χιλιόμετρα από την Ιστιαία και 152  χιλιόμετρα από την Χαλκίδα. Έχει 219 κατοίκους.

Το όνομα του χωριού έχει σχέση με τα κρύα πεντακάθαρα νερά, που αναβλύζουν από τις πολλές πηγές της περιοχής. Αυτές οι πηγές είναι τόσο φημισμένες για τα πολύ κρύα νερά τους όσο και δεμένες με πολλούς θρύλους. Πριν από  το 1700 οι κάτοικοι ζούσαν σε μια περιοχή κοντά στο σημερινό χωριό, εκεί που βρίσκεται το εξωκλήσι της «Αναλήψεως». Το παλιό χωριό ονομάζονταν Νιάγκ.

Ο Κρυονερίτης είναι χτισμένος σε μια ευρεία σχετικά έκταση, γύρω από τον ναό του Αγ.Γεωργίου.

Ο σημερινός επισκέπτης της περιοχής θα έχει την ευτυχία, να απολαύσει ένα αξέχαστο γι’αυτόν θέαμα. Μπροστά στα μάτια του απλώνεται όλο το διάγραμμα της Β.Ευβοίας, από τα παράλια που βρίσκονται απέναντι των Τρίκερι ως αυτά που βρέχονται από το Αιγαίο.

                                                   ΘΡΥΛΟΙ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ     

Όπως όλα τα χωριά των Ελληνικών βουνών έτσι και ο Κρυονερίτης είναι δεμένος  με θρύλους και παραδόσεις καθώς και με τραγούδια που αφορούν την περιοχή του. Αλλά ας δούμε παρακάτω έναν θρύλο που αφορά τον Κρυονερίτη.

Τα πολύ παλιά χρόνια, μας λέει ο θρύλος, στην περιοχή των βουνών της Β.Ευβοίας είχε το στέκι του ένας φοβερός βρικόλακας. Είχε δόντια σαν τσαμπιά και νύχια σαν κλαδευτήρια. Όταν έπαιρνε την πραγματική του μορφή γίνονταν θεόρατος σαν βουνό και καταβρόχθιζε ανθρώπους και ζωντανά από τρία χωριά. Το Νιάγκ (έτσι έλεγαν ο σημερινός Κρυονερίτης), την Ποτισμένη (Κερασιά) και του Σωτήρος (Μηλιές).

Οι κάτοικοι των χωριών είχαν απελπιστεί μια και δεν κατάφερναν να εξολοθρεύσουν το φοβερό τέρας που λυμαίνονταν τα σπίτια τους. Ούτε οι λιτανίες, ούτε τα ξόρκια, ούτε οι εκάστοτε γενναίοι κατάφεραν να απαλλάξουν τους χωρικούς από τον τρομερό βρικόλακα. Ο τόπος άρχισε σιγά-σιγά να ερημώνει.

Κάποτε έφτασε στο Νιαγκ (Κρυονερίτης) ένας πανούργος ταξιδιώτης με «μελετημένο» χαιμαλί. Έμαθε για τον βρικόλακα και αποφάσισε να επιχειρήσει κι αυτός την εξόντωση του τέρατος. Πήρε λοιπόν το μονοπάτι και κάποτε έφτασε  έξω  από την μεγάλη σπηλιά που όπως λέγανε οι χωρικοί έμενε ο μεγάλος βρικόλακας. Εκεί έκανε ότι γλίστρησε κι έπεσε και ότι δεν μπορούσε να σηκωθεί.

Κάποια στιγμή, εκεί που ήταν πεσμένος, εμφανίστηκε ένας ψηλός όμορφος άνδρας που προσφέρθηκε να βοηθήσει τον ψευτοτραυματισμένο ξένο. Πραγματικά τον σήκωσε με ευκολία και τον τοποθέτησε σε ένα βράχο.

Ο ξένος, που είχε στο μεταξύ καταλάβει πως ο όμορφος νέος δεν ήταν άλλος  από τον φοβερό βρικόλακα, ψιθύριζε από μέσα του κάποιες ανάλογες για τις περιστάσεις ευχές. Για μια στιγμή ο νέος κοντοστάθηκε και φτερνίστηκε δυνατά.

-Γεια σου, θα κρύωσες φαίνεται, του είπε ο ξένος

Αντί άλλης απάντησης ο όμορφος άνδρας φτερνίστηκε για δεύτερη φορά ακόμη πιο δυνατά.

- Ξανά γεια σου, του είπε ο πανούργος ταξιδιώτης.

Ακολούθησε το τρίτο φτέρνισμα, που έμοιαζε αυτή τη φορά σαν ήχο κανονιού. Η μορφή του άνδρα αλλοιώθηκε και άρχισε  να βγάζει καπνούς και φλόγες. Μέσα από τους καπνούς εμφανίστηκε η θηριώδης μορφή του βρικόλακα, σαν βουνό ολάκερο ή μάλλον σαν ηφαίστειο λίγο πριν εκραγεί. Και πράγματι η έκρηξη δεν άργησε. Το τέρας μέσα σε καπνούς, φλόγες, και φριχτές κραυγές έγινε κομμάτια και σκορπίστηκε στον αέρα σαν ένας τρομακτικός εφιάλτης που τέλειωσε.

Οι χωριανοί απαλλαγμένοι επιτέλους από τον φόβο του ανίκητου αυτού τέρατος, φόρτωσαν δώρα τον σωτήρα τους, και επέστρεψαν ανενόχλητοι στις δουλειές τους, ενώ ο όμορφος τόπος τους ξαναπήρε και πάλι την ευλογημένη όψη που είχε πριν εμφανιστεί ο ανθρωποφάγος βρικόλακας.

                              ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΚΡΥΟΝΕΡΙΤΗ

Τα παλιά χρόνια στον Κρυονερίτη οι άνδρες του χωριού συνήθιζαν την παραμονή των Φώτων, να πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα και να τραγουδούν τα κάλαντα, προσαρμόζοντας τους στίχους ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του ιδιοκτήτη.

Για παράδειγμα στο σπίτι που είχε κοπέλα της παντρειάς έλεγαν:                                         

                                   Μια γερακίνα πλουμιστή                                     

                                   με τα εννιά κουδούνια

                                   τρία χρυσά-τρία αργυρά

                                   τρία μαλαματένια!...

                                   Τα τρία πάνε κι έρχονται

                                   συμπεθεριό να κάνουν

                                   από κατακαλή γενιά

                                    κι από καλούς ανθρώπους.